Czy nauczyciel może czytać oceny na głos? | Co na to RODO?

W tradycji systemów edukacyjnych wielu krajów, publiczne ogłaszanie ocen przez nauczycieli było długo uznawane za standardową praktykę. Ta metoda, stosowana podczas omawiania wyników testów, sprawdzianów czy innych form oceniania, miała na celu nie tylko poinformowanie uczniów o ich wynikach, ale często również służyła jako narzędzie motywacyjne. Jednak w świetle narastającej świadomości dotyczącej ochrony danych osobowych i prywatności, zwłaszcza po wprowadzeniu Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO), pojawiają się wątpliwości co do legalności i etyczności takich działań.

RODO w szkole

W kontekście placówek oświatowych, Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych (RODO) ma fundamentalne znaczenie dla ochrony prywatności uczniów oraz pracowników szkół.

Wśród danych uznawanych za szczególnie chronione przez RODO znajdują się informacje ujawniające pochodzenie rasowe czy etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne, przynależność do związków zawodowych, a także dane genetyczne, biometryczne, zdrowotne, dotyczące orientacji seksualnej, wyroków skazujących, czy naruszeń prawa. W kontekście szkolnym, szczególną uwagę zwraca się na ochronę takich informacji jak wyniki badań medycznych uczniów, które są przetwarzane przez szkolnych higienistów, czy informacje dotyczące pochodzenia etnicznego, które – bez wyraźnej zgody osoby zainteresowanej lub jej opiekunów prawnych – nie mogą być ujawniane ani wykorzystywane w żaden sposób, który mógłby naruszać prywatność ucznia.

Implementacja RODO w kontekście szkolnym niesie za sobą obowiązek informowania uczniów i ich rodziców o przysługujących im prawach, w tym prawie dostępu do danych, a także do ich sprostowania czy usunięcia. Szkoły muszą także wdrożyć adekwatne środki techniczne i organizacyjne, by chronić informacje przed nieuprawnionym dostępem bądź utratą.

Czytanie ocen na głos a RODO

Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych nie zawiera bezpośrednich wytycznych dotyczących praktyki czytania ocen na głos w kontekście edukacyjnym.

Chociaż RODO jest aktem prawnym o szerokim zakresie, skupia się głównie na ogólnych zasadach przetwarzania danych osobowych, nie wchodząc w szczegóły specyficznych działań. W związku z tym, sama praktyka ogłaszania ocen na głos nie jest bezpośrednio regulowana przez RODO, co oznacza, że nie istnieje prawny zakaz takich działań w placówkach edukacyjnych.

Jednakże, w kontekście ochrony prywatności uczniów, ważne jest, aby szkoły rozważyły potencjalne konsekwencje takich praktyk oraz ewentualnie dostosowały swoje procedury wewnętrzne, np. przez wprowadzenie odpowiednich zapisów w regulaminie szkolnym lub statucie. Oznacza to, że decyzje o ewentualnym zakazie czytania ocen na głos mogą zostać podjęte na poziomie poszczególnych placówek. Dyrekcja szkoły, Rada Rodziców lub inne organy szkolne mogą inicjować zmiany w statucie szkolnym, wprowadzając zapisy ograniczające lub zakazujące tej praktyki, mając na uwadze dobro dzieci i ochronę ich danych osobowych.