Biometria odgrywa coraz większą rolę w naszym codziennym życiu – od autoryzacji płatności, po zabezpieczenia stosowane w miejscach pracy. Nowoczesne technologie umożliwiają gromadzenie niezwykle szczegółowych danych o jednostkach, co z jednej strony usprawnia wiele procesów, ale z drugiej rodzi istotne pytania dotyczące prywatności i bezpieczeństwa.
Dane biometryczne, zaliczane do szczególnie wrażliwych informacji osobowych, podlegają ścisłym regulacjom prawnym, zwłaszcza w kontekście ich wykorzystywania przez pracodawców. W jakich sytuacjach można je legalnie przetwarzać, a gdzie leży granica zgodności z przepisami RODO?
Co to są dane biometryczne?
Dane biometryczne to szczególna kategoria informacji osobowych, które są uzyskiwane w wyniku zaawansowanych procesów technologicznych i pozwalają na jednoznaczną identyfikację konkretnej osoby. Zgodnie z RODO obejmują one cechy fizyczne, fizjologiczne oraz behawioralne, które mogą być wykorzystywane do potwierdzenia tożsamości. Najczęściej stosowane przykłady to odciski palców oraz skan twarzy, ale rozwój technologii sprawia, że zakres danych biometrycznych stale się poszerza.
Obecnie identyfikacja może odbywać się także na podstawie analizy tęczówki oka, kształtu dłoni, barwy głosu, a nawet sposobu poruszania się czy stylu pisania na klawiaturze.
Kiedy można przetwarzać dane biometryczne pracownika?
Przetwarzanie danych biometrycznych w miejscu pracy jest ściśle regulowane przez aktualne przepisy, w tym przez Kodeks pracy oraz RODO. Zgodnie z obowiązującymi zasadami, pracodawca może przetwarzać tego rodzaju informacje jedynie w określonych sytuacjach.
- Dobrowolna i świadoma zgoda pracownika
Jednym z podstawowych warunków legalnego przetwarzania danych biometrycznych jest dobrowolna zgoda pracownika. Powinna być ona udzielona w pełni świadomie i bez jakiejkolwiek presji ze strony pracodawcy. Co istotne, osoba zatrudniona musi mieć możliwość jej wycofania w dowolnym momencie, bez ponoszenia jakichkolwiek negatywnych konsekwencji. - Zapewnienie bezpieczeństwa wrażliwych danych lub pomieszczeń
Dane biometryczne mogą być również wykorzystywane w sytuacjach uzasadnionych koniecznością ochrony kluczowych zasobów firmy. Dotyczy to np. zabezpieczenia dostępu do poufnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić organizację na poważne straty. Podobne zasady obowiązują w przypadku chronionych stref, takich jak laboratoria, serwerownie czy pomieszczenia wymagające podwyższonego poziomu zabezpieczeń.
Zakaz stosowania biometrii do ewidencji czasu pracy
Warto podkreślić, że pracodawca nie może wykorzystywać danych biometrycznych do rejestracji godzin pracy. Tego rodzaju praktyka nie jest zgodna z obowiązującymi przepisami w Polsce, a jej stosowanie może prowadzić do naruszenia praw pracowniczych i konsekwencji prawnych dla firmy.